Nguyên nhân sâu răng là do vi khuẩn có sẵn trong miệng, chủ yếu là Streptococcus Mutans, khi có thức ăn dính lên mặt răng đặc biệt là đường và tinh bột, các vi khuẩn sẽ phân hủy thức ăn tạo nên acid ăn mòn men răng tạo thành lỗ sâu răng.
Sự phát triển sâu răng
- Mảng bám. Mảng bám là một màng dính bao phủ răng do ăn nhiều đường và tinh bột và không làm sạch răng. Khi đường và tinh bột không được làm sạch khỏi răng, vi khuẩn nhanh chóng bắt đầu ăn chúng và hình thành mảng bám. Mảng bám trên răng có thể cứng lại dưới hoặc trên đường viền nướu thành cao răng. Vôi răng làm cho mảng bám khó để loại bỏ hơn và tạo ra một khu vực phù hợp cho vi khuẩn tồn tại và phát triển.
- Các axit trong mảng bám loại bỏ các khoáng chất trong men răng cứng, bên ngoài của răng. Một khi men răng bị bào mòn, vi khuẩn và axit có thể đến lớp răng tiếp theo, được gọi là ngà răng. Lớp này mềm hơn men và ít kháng axit nên bị phá hủy nhanh hơn.
- Khi sâu răng phát triển, vi khuẩn và axit tiếp tục di chuyển qua răng, di chuyển bên cạnh vật liệu răng bên trong (tủy) có chứa dây thần kinh và mạch máu. Buồng tủy bị sưng và kích thích từ vi khuẩn. Do không có chỗ cho vết sưng mở rộng bên trong răng, dây thần kinh bị chèn ép, gây đau.

Triệu chứng sâu răng
- Đau răng;
- Răng nhạy cảm;
- Đau nhẹ hoặc buốt cả răng khi ăn hoặc uống đồ ngọt, nóng hay lạnh;
- Lỗ sâu có thể thấy được hoặc những cái hố lõm trong răng;
- Bề mặt của răng (cả trong lẫn ngoài) ngả màu nâu, đen hoặc trắng;
- Đau khi cắn.

Nguyên nhân của sâu răng
- Răng hàm có rất nhiều rãnh để các mảng thức ăn bám lại. Vị trí này khó làm sạch hơn so với răng cửa nên tích lũy nhiều thức ăn hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Khi ăn nhẹ hoặc uống đồ uống có đường tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn trong khoang miệng tạo ra axit tấn công răng và làm mòn chúng trong khi uống soda hoặc đồ uống có tính axit khác tạo ra một loại axit liên tục bào mòn răng.
- Đánh răng không đầy đủ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Không bổ sung đủ Fluoride – là một khoáng chất tự nhiên, giúp ngăn ngừa sâu răng và thậm chí có thể đảo ngược các giai đoạn sớm nhất của tổn thương răng.
- Khô miệng là do thiếu nước bọt, giúp ngăn ngừa sâu răng bằng cách rửa sạch thức ăn và mảng bám trên răng. Một số loại thuốc, bệnh tật, điều trị tia xạ đến đầu hoặc cổ, hoặc một số loại thuốc hóa trị có thể làm tăng nguy cơ sâu răng bằng cách giảm sản xuất nước bọt.
- Trám răng hoặc thiết bị nha khoa có thể tạo không gian cho vi khuẩn.
- Chứng ợ nóng hoặc trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có thể khiến axit dạ dày chảy vào miệng , làm mòn men răng và gây tổn thương răng đáng kể. Điều này làm lộ ra nhiều ngà răng và dễ dàng bị tấn công bởi vi khuẩn, tạo ra sâu răng.